Κυριακή 3 Ιουλίου 2016

Μουσική και γλυπτική ή πώς ο αγέρας αφήνει τα αποτυπώματα όσων έχουν φύγει

Προτίμησα εν τέλει αυτήν την εκτέλεση του Arturo Benedetti Michelangeli με τον Μητρόπουλο. 




Ταιριάζει καλύτερα με την περιγραφή των λεπτών εκείνων γραμμών από τις πτυχώσεις των αγαλμάτων, που διακόπτονται με τρόπο μουσικό από αμέτρητους διαγώνιους και καμπυλόγραμμους σχηματισμούς και σου κόβουν την ανάσα καθώς προσπαθείς να τις θυμηθείς, όταν απουσιάζει το άγαλμα και μένει στα μάτια σου η εικόνα του. 




https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/originals/42/87/44/428744bc8c2db95a3dd8b66f9d871435.jpg


Η γλυπτική και η μουσική αγκαλιάζονται, φιλιούνται τρυφερά, περιπλέκονται, ταιριάζουν στον υπέροχο κόσμο της μνήμης και των αναμνήσεων και σε παρηγορούν, όταν τα αγάλματα και το πιάνο σου κοιμούνται το βράδυ στο μουσείο. 



https://www.nubimagazine.com/musical-liberty-not-pianos-gaza/


Τώρα καταλαβαίνω πώς αφήνουν ο αγέρας, η πέτρα, το μάρμαρο,  το νερό και το χώμα τα αποτυπώματα όσων έχουν φύγει. 

Κυριακή 26 Ιουνίου 2016

Για την τιμή της αγάπης

Δυο τρία χρώματα, δυο τρεις ήχοι μας κυβερνούν περισσότερο, φτιάνουν περισσότερο τη μοίρα μας, από την ατέλειωτη φλύαρη καθημερινή δοσοληψία.

Σεφέρης. Μικρασιατικά. Μέρες 1848-1950, 99.


Τα νέα έπεφταν σε ένα κενό της ψυχής του. Καθημερινές δοσοληψίες, η τιμή των γραμμάτων, η τιμή της παιδείας, η τιμή της υγιείας των ανθρώπων, η τιμή της τέχνης, η τιμή των αρχαίων, η τιμή της ανύπαρκτης αγάπης για ό,τιδήποτε δεν πρέπει να πληρώνεται κι όμως επέμεναν να το βλέπουν ως εμπόρευμα. Φτήνια, μιζέρια που εκπορευόταν από ψυχές βουλιαγμένες σε μια ύλη από αηδιαστικό λίπος, ανήμπορες να αγαπήσουν και να θυσιασθούν ή ακόμη έστω να μοχθήσουν για κάτι ολότελα δικό τους και όχι τα κλεμμένα από τη δουλειά των άλλων.


https://nomosophia.wordpress.com/2008/05/

Αυτήν τη φορά, όμως, αποφάσισαν να πουλήσουν φτηνότερα, να ξεπουλήσουν περιμένοντας μιαν ουτοπική υπεραξία. Λες και ήξεραν οι δυστυχείς ακόμη και τί σημαίνει η λέξη ουτοπία. Χωρίς να ξέρουν πότε και από πού θα ερχόταν η ανταμοιβή τους, τα τριάκοντα αργύρια. Ανίκανοι ακόμη και να κρυφτούν στα αθώα μάτια μας. Αρκεί που είχαν την ελπίδα ότι κάτι θα εισπράξουν...

"Μόλις αντίκρυζαν ξένο γύρευαν υπέρογκες τιμές για παλιοπράματα", όπως έλεγε και πάλι ο ποιητής, Έκαναν υποκλίσεις και έμοιαζαν χειρότεροι από τους επαίτες της γειτονικής πλατείας, που συμπλήρωνε το σκηνικό του καλοκαιριού, με τις παράγκες, τις πλαστικές καρέκλες και τις τσίκνες από σαπισμένα κρέατα.

Τα μεγάλα και τα ανεκτίμητα είχαν αποφασίσει να πουλιούνται φτηνότερα, σε τιμή ευκαιρίας και με την απαραίτητη δουλοπρέπεια.  Είχαν συνηθίσει τις δοσοληψίες κάτω από τα τραπέζια της υποκρισίας και του καθωσπρεπισμού. Έπειτα κάλυπταν τα νώτα τους παριστάνοντας τους αυστηρούς,  για να κρύβονται πίσω από μάσκες σοβαροφανών στελεχών του δημοσίου, φτιαγμένες από την ίδια μήτρα,  που θύμιζαν τις μανάδες τους και τους πατεράδες, ίσως και τους δοσίλογους της κατοχής και του εμφύλιου σπαραγμού.  

 https://www.google.gr/search?q=%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%AF%CE%BD%CE%B9%CE%B1+%CE%BC%CF%85%CF%83%CF%84%CE%AE%CF%81%CE%B9%CE%B1&rlz=1C1GGGE_elGR425GR425&espv=2&biw=1366&bih=633&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwi4wYT9rcXNAhWjKMAKHag9C0QQ_AUIBigB#imgrc=CsoObpXPjLIc2M%3A

Και η χώρα λιμοκτονούσε, υλικά και ψυχικά. Μόνον για τους εργολήπτες εξασφάλιζαν τα πάντα. Ήθελαν να τα έχουν καλά μαζί τους. Τους κρατούσαν γερά εκείνα τα βρώμικα καλά θαμμένα  κοινά τους μυστικά, τα ψέμματα και οι συκοφαντίες για τους αθώους που καταλάβαιναν το σκηνικό.  Αυτός είναι ο κρυφός κώδικας επικοινωνίας τους που τώρα αποκρυπτογραφείται. 


Λύθηκε το κόκκινο νήμα που μας πνίγει καθώς βγαίνουμε μισοπνιγμένοι από τις θάλασσες και τους κυκεώνες των Ελευσινίων μυστηρίων μας, έξι μήνες στον κάτω κόσμο και έξι στον επάνω...



.http://www.kairatos.com.gr/elefsina.files/el1.jpg

με θρηνωδούς μητέρες από τη Συρία να μας αναζωογονούν με αρώματα γιασεμιών από τη Δαμασκό και την Αντιόχεια και γυναίκες στα παράθυρα της Σελεύκειας και της Απάμειας, 



http://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details/collection_image_gallery.aspx?assetId=313669001&objectId=369006&partId=1
h
χωρίς τις μπούργκες, να περιμένουν να σε ελευθερώσουν και να σε αγαπήσουν χωρίς ανταλλάγματα. 

Σάββατο 9 Ιανουαρίου 2016

Chopin Ballade in G Minor



Όχι, δεν επέστρεψε ο προδομένος επιγραφικός από το Άουσβιτς. Χάθηκε εκεί για πάντα αλλά το όνομά του έμεινε μαζί με το λαμπρό του έργο. Έτσι γίνεται συνήθως, όπως στις μπαλλάντες σε G Minor και τις αυγές που μας συντροφεύουν τα βιβλία του, σε ωραίες εκδόσεις.


Χρήσιμος. Αυτό έχει σημασία να περνάς από αυτήν τη ζωή, όσο διάστημα σου επιτρέπουν οι ισχυροί και να παραμένεις χρήσιμος και μετά το πέρασμά σου. Να παραμένει η ανάμνησή σου, όταν δούλευες στα χωράφια τις ημέρες της σποράς, του θερισμού, του τρύγου και του πολέμου κι έπειτα, τα μικρά απόδειπνα και τα βράδυα, όταν έγραφες στα απλά ξύλινα τραπέζια τον απολογισμό της ημέρας, καταγράφοντας και ερμηνεύοντας τις μεγάλες πέτρες που σήκωνες, πλάι σε ταπεινούς ανθρώπους.

Έτσι δεν είναι κυρά Μαρία, κυρά Μερόπη, κυρ Μανόλη και κυρία Ελένη; Τον θυμάστε ακόμη όταν σας καλημέριζε στο χωριό, πριν ξεκινήσει την σκληρή δουλειά του!!! Η γλυκιά ανάμνηση ανθρώπων που πέρασαν και σας γέμιζαν χαμόγελα και ανθρωπιά δεν ξεχνιέται εύκολα, γίνεται μέρος της συλλογικής μνήμης του τόπου. 

Το τίμησε το όνομά του ο προδομένος προλετάριος των γραμμάτων και των τεχνών κι ενώ συντροφεύει και διδάσκει εμάς που πασχίζουμε να του αφιερώσουμε τη δική μας σοδειά, το μερτικό εκείνης της πανάρχαιας δεκάτης του μόχθου μας, τον θυμούνται ακόμη με αγάπη και οι απλοί άνθρωποι του τόπου που τον γνώρισαν από το καλοσώρισμα της ημέρας, τη δική του καλημέρα, αληθινή από καρδιάς!!!


Κι εμείς, όταν σκύβουμε το κεφάλι επάνω στα πλήκτρα ή όταν αποτυπώνουμε τη συλλογική μνήμη που απέμεινε στον πηλό, την πέτρα ή το μέταλλο, δεν βλέπουμε ούτε νιώθουμε τον αδιάφορο  τοπικό άρχοντα που παραμονεύει ή τον κάθε αξιωματούχο ή προϊστάμενο που δεν μπορεί να κατανοήσει τη δουλειά μας και αμφισβητεί ή αμφιβάλλει. Είμαστε περήφανοι και χορτάτοι για το μόχθο και ό,τι κατακτήσαμε με την αγάπη, το πείσμα και την σκληρή δουλειά μας, μόνοι, χωρίς τα δεκανίκια της εξουσίας και των ισχυρών ή των κατά καιρούς ελασσόνων που μας επιτηρούν και  επιβλέπουν, χωρίς συναίσθημα, χωρίς λογική, με ελλιπείς γνώσεις, ετερόφωτοι...

Συνεχίζουμε  με τη μουσική, το λόγο, τη λογική και την ευαισθησία:

Sense and Sensibility,
και χαμογελάμε.

Σε πείσμα των καιρών, που μπορεί να μην έχουν γυρίσματα, αλλά καταγράφονται.


Σάββατο 2 Ιανουαρίου 2016

Περιμένοντας τον αργαλειό σου...


        στησαμένη μέγαν ἱστὸν ἐνὶ μεγάροισιν ὕφαινε,


                                                              Όμηρος, Οδύσσεια, ω,στ.129

Στο σπίτι είχαν τελειώσει τα ξύλα για τη φωτιά. Κρύο, χιόνι παντού - σε απόλυτη συνάφεια με τα παγωμένα σώματα στο κοιμητήριο - έντυνε τους χωμάτινους τάφους, λευκή πολύτιμη πορφύρα εξ ουρανού.

- Αυτό το λευκό ταιριάζει στους αγίους, έλεγες σκεφτική στο σκαμνάκι του παππού, σκυμμένη μπροστά στο μαυρισμένο και παγωμένο τζάκι.


Ο γιούκος απείραχτος, ψηλός ξεχώριζε σαν πολύχρωμη στρωματογραφία στην κόγχη του κλειστού παράθυρου:  Τα υφαντά σου που λαχταρούσα από παιδί να ξεδιπλώσω και να αποτυπώσω, με τις ημερομηνίες και τις επιγραφές, ακούγοντας τις αφηγήσεις πότε και πώς έγιναν, το λάθος στα γράμματα που σε κυνηγά έως τώρα εκεί απέναντι... όλα εκεί, όπως τότε...


Πάνε πολλά χρόνια που οι Γερμανοί έκαψαν τον αργαλειό σου στο πέρα σπίτι, μαζί και τις φουστανέλες των παλαιών και τις μνήμες.


Τα ρούχα των προπάππων που φορούσαν και έπαιζαν τα παιδιά που ανάθρεψες και δίδαξες περηφάνια και αξιοπρέπεια και τα έμαθες να αγαπούν τα γράμματα μετά τον αβάσταχτο  χαμό της Αντώνας.


Ένα απόγευμα, στην Αθήνα πια, εκεί που σε φυλάκισαν στα 'ντουβάρια', μού εκμυστηρεύτηκες πόσο πολύ είχες πεθυμήσει να υφάνεις στον αργαλειό, στον δικό σου αργαλειό, ίσως γιατί δεν ήθελες να μιλάς για τις άλλες απώλειες... Είχαν περάσει τα χρόνια αλλά τα χέρια σου είχαν εκείνη την κίνηση της δουλειάς, τα μάτια σου την σπιρτάδα της νιότης και την εξυπνάδα που διάβαζε μέχρι και τις ψυχές των ανθρώπων... Από τότε θέλησα να σου φτιάξω τον αργαλειό που τόσο είχες επιθυμήσει εκείνο το Αθηναϊκό απόγευμα...τον αργαλειό για να μπορέσεις να υφάνεις τις ιστορίες σου, το δίκιο και την καλωσύνη που ύψωνες όλα αυτά τα χρόνια σημαία της φαμίλιας που ανάστησες, χωρίς να γίνεις μάνα δικών σου παιδιών αλλά η μεγάλη μητέρα των άλλων.


Κι εκείνη η αγέρωχη ματιά σου, πώς να την λησμονήσουμε στο πεντάμορφο πρόσωπο, σε όλες τις στιγμές της με την γλυκύτητα  της Παναγιάς, όταν μας φρόντιζες, όταν ζύμωνες, όταν ύφαινες, όταν μιλούσες για παιδιά και δίδασκες αισθητική.


Έτσι ένιωσα όταν μιλούσες για τον αργαλειό...και από τότε σε φαντάζομαι με τον τρανό αργαλειό, στημένο στο ανώι σου να υφαίνεις, να υφαίνεις και να μας ζεσταίνεις με το μαλλί, με τα ταιριασμένα δικά σου χρώματα και την γεωμετρία σου.


Σήμερα που έχω ξεδιπλώσει ολόκληρη την στρωματογραφία του γιούκου και έχω μελετήσει τα χρώματα και τα σχήματα με τις χρονολογίες, μόλις σήμερα κατόρθωσα να βρω τον αργαλειό σου. Τον έφτιαξαν μαστόροι καλοί στις τέχνες και στα γράμματα σε μακρινό νησί, από εκείνα που συμμετείχαν στην Τρωική εκστρατεία, όπως κι εμείς, που αν και δεν είχαμε θάλασσα δώσαμε πλοία πολλά και λεβέντες για τα αδειανά πουκάμισα και τις Ελένες. Αλήθεια δεν πήγες ποτέ σε νησί και δεν ταξίδεψες με καράβι ή αεροπλάνο! Κι όμως αγκάλιαζες εσύ μοναδική καπετάνισσα των βουνών τον κόσμο ολόκληρο από το ψηλό σου σπίτι.

Σήμερα λοιπόν, παραμονή πρωτοχρονιάς, ετοιμάζεται και ταξιδεύει το δώρο σου από την μακρινή Κάλυμνο, το νησί της προσφυγιάς και της φιλοξενίας, της καλωσύνης και του πόνου. Σε λίγο θα ανεβάσουμε τον ξύλινο αργαλειό στα βουνά του χωριού και θα ευφρανθεί  η ψυχή σου, θα ζεσταθεί το παγωμένο σπίτι μας. Τα παιδιά θα φέρνουν και πάλι κούτσουρα από το  βουνό. Θα φέρουν ακόμη και την καθίκλα του μπάρμπα Φώτη  και θα ανάψουμε το τζάκι μας στο χειμωνιάτικο δωμάτιο.

Στο βάθος, πλάι στο εικονοστάσι, θα στέκεται όρθιος ο αργαλειός σου, όπως παλιά στα ομηρικά χρόνια και τις επικές μνήμες...Και πού ξέρεις; Mπορεί στο παλαιό καφενείο, κοντά στη καλή μας βρύση, να ακούγονται ακόμη τα ομηρικά έπη που απήγγειλαν οι  γεροντότεροι και τα παιδιά να επαναλαμβάνουν ευλαβικά τους στίχους!


Και ακόμη, πού ξέρεις;  Mπορεί να γίνει και κανένα θαύμα και  έτσι  να συνεχιστεί η παράδοση, να αναστηθεί η συλλογική μνήμη του τόπου και η χαμένη μας αισθητική.

https://www.youtube.com/watch?v=ph7dXea7Fr4