Πήγαμε για πρώτη φορά για δουλειά στις ελληνικές επαρχίες με
συντροφιά το βιβλίο του Το
νεολιθικό Διμήνι. Προσπάθεια για μια νέα προσέγγιση του
νεολιθικού υλικού και προσπαθήσαμε να ερμηνεύσουμε και να προσεγγίσουμε τον
πολιτισμό μέσα από την μαρξιστική σκέψη, με δάσκαλο τον Γιώργο Χουρμουζιάδη.
Το νεολιθικό Διμήνι
Εκδότης: Βάνιας
Προσπαθήσαμε, διαβάζοντας το έργο του, να δούμε με άλλη ματιά τα αρχαία ερείπια
που ανασκάπτουμε από τότε έως σήμερα, την ματιά του ανθρώπου, μέσα από τον
καταμερισμό της υλικής και πνευματικής εργασίας, και τον μεγαλύτερο καταμερισμό τους, τον
διαχωρισμό της πόλης και της υπαίθρου, μέσα από το πέρασμα από τη βαρβαρότητα
στον πολιτισμό, πέρα από την αποστειρωμένη δυτική σκέψη, μέσα από τον ανεξάντλητο
διαλεκτικό υλισμό, τη διαδικαστική και αργότερα τη μεταδιαδικαστική
αρχαιολογία. Αγωνιστήκαμε να γίνει ο Πολιτισμός κτήμα όλων και κυρίως εκείνων
που τους ανήκει, του απλού κόσμου, παράλληλα με την κατανόηση των πρωταρχικών
σχηματισμών της κοινωνίας και τη μετάβαση στο δευτερογενή σχηματισμό, τις
κοινωνίες τις βασισμένες στην κοινοκτημοσύνη και αργότερα στην ατομική
ιδιοκτησία, με όλες τις συμφορές που έφερε και φέρνει στην ανθρωπότητα.
Είχαμε την τύχη να κάνουμε
πολλές ανασκαφές, να αποτυπώσουμε τις μοναδικές στιγμές τους, μέσα από την
απίστευτη γαλήνη και τη μοναξιά του σκάμματος και να προχωρήσουμε στην
επιστημονική τεκμηρίωση, αναλογιζόμενοι συνεχώς τον μεγάλο δάσκαλο. Μεγάλο χρέος
και καθήκον, μήπως και αποκτήσει κι η Ελλάδα τη δική της θεωρητική αρχαιολογία
και συνεχίζουμε με όσες δυνάμεις μας απομένουν, σε πείσμα των καιρών.
Είχαμε την τύχη να ετοιμάσουμε
πολλές εκθέσεις και να οργανώσουμε νέα Μουσεία, έχοντας ως πρότυπο το δικό του
πρωτοποριακό Μουσείο του Βόλου, σε εποχές που οι συνθήκες άρχισαν να μην το επιτρέπουν, γιατί λιγόστευε το φυλακτικό προσωπικό και τα Μουσεία μας έκλειναν το χειμώνα
και τα συστήματα ασφαλείας δεν επαρκούσαν, λόγω λιτότητας, λόγω άλλων
προτεραιοτήτων και κυρίως λόγω της πάσχουσας δημοσιονομικής πολιτικής.
Διαπιστώσαμε, όπως ακριβώς το
είχε μαντέψει κι εκείνος, ότι, εδώ και μερικά χρόνια, οι ανασκαφές, όπως τις
ξέραμε, όπως προσπαθούσαμε να διεξάγονται και να δημοσιεύονται, θα απαγορευθούν σιγά-σιγά και θα γίνονται με συνοπτικές
διαδικασίες και σε λίγο με εργολαβίες, χειρότερες από εκείνες των εργολαβίσκων
της δεκαετίας του ‘60 και του ’70, οι οποίες μετέτρεψαν τις πόλεις μας σε
εφιαλτικά τοπία οπλισμένου σκυροδέματος, χωρίς πράσινο, χωρίς δένδρα, σε μη
ανθρώπινη κλίμακα, με χιλιάδες ανέργους και θλιμμένους κατοίκους. Αντιμετωπίσαμε πολλά προβλήματα, εμπόδια από
τους μέσα κι από τους έξω που τώρα αυξάνονται σε επικίνδυνο βαθμό και μας απαγορεύει να ονειρευτούμε ακόμη και τα ταξίδια στους δρόμους του μεταξιού.
Είδαμε τις πόλεις μας να
μετατρέπονται σε ένα τοπίο πυκνής ομίχλης και ένα κακόγουστο σκηνικό για το
καλοκαίρι ενός ολοένα και φτηνότερου και μίζερου τουρισμού. Υπηρετήσαμε στην
αρχή στο Υπουργείο Πολιτισμού και Επιστημών, έπειτα στο Υπουργείο Πολιτισμού, στο
Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, στο Υπουργείο Παιδείας,Θρησκευμάτων,
Πολιτισμού και Αθλητισμού ως Γενική Γραμματεία Πολιτισμού και τώρα στο
Υπουργείο περισσεύοντος Πολιτισμού και Αθλητισμού, σε μία φθίνουσα πορεία
διάβρωσης και διάσπασης του ενιαίου χαρακτήρα της Προστασίας των Μνημείων. Είδαμε το Υπουργείο, αντί να υπηρετεί τον Πολιτισμό,
να εξυπηρετεί διάφορα μικροσυμφέροντα και να «πολιτικοποιείται», χωρίς
πολιτική, χωρίς πολιτικό λόγο, χωρίς προγραμματισμό, φτωχό, χωρίς λειτουργικά
έξοδα, με επικείμενες οριζόντιες απολύσεις και φτιασιδωμένη αυστηρότητα μόνον απέναντι σε
όσους αγωνίζονται να κρατήσουν τις παρακαταθήκες των παλαιότερων, τα μνημεία
του λαού και την επιστήμη σε αξιοπρεπές επίπεδο. Μετράμε ανθρώπινες απώλειες σε
λίστες μνημονιακής διαθεσιμότητας, άοπλοι και μοναχικοί αγωνιστές της ελληνικής
επαρχίας, της πρωτεύουσας και της συμπρωτεύουσας.
Όμως, σε πείσμα των
απαγορεύσεων, εμείς θα ονειρευόμαστε το ταξίδι στον δρόμο του μεταξιού, στην
ανατολή και στις θάλασσες, χωρίς ναυαγούς μετανάστες, χωρίς δουλεμπόρους, χωρίς
πολέμους και χωρίς τους ανθρωποφάγους και πολέμιους του Πολιτισμού και θα
συνεχίσουμε διαβάζοντας τα έργα του Γιώργου Χουρμουζιάδη, του δάσκαλου, του
μεγάλου μας θεωρητικού καθοδηγητή και ανασκαφέα της ερμηνείας των σιωπηλών
υλικών καταλοίπων του πολιτισμού και Αρχαιολόγου από την αρχή έως το τέλος, ιδίως
τώρα που κινδυνεύει όσο ποτέ η πολύτιμη κληρονομιά του τόπου μας, στην οποία αφιέρωσε τη γεμάτη του ζωή ο αρχαιολόγος της νεολιθικής Ελλάδας και της μεγάλης
διαδικασίας της παραγωγής και των μετασχηματισμών.
Θα αγωνιστούμε Δάσκαλε για να
κερδίσουμε την πρώτη θέση στο ταξίδι του μεταξιού ταξιδεύοντας σε θάλασσες, χωρίς δουλεμπορικά πλοία και σε εύφορη γη που δεν θα στηρίζεται
στη δουλεία και στη δουλοπαροικία αλλά στην ελευθερία, στην γνώση και στον ανθρώπινο πολιτισμό.
Καληνύχτα και καλό ξημέρωμα, δάσκαλε.
