Προσευχή εν μηνί Νοεμβρίω

Με άκρα ταπείνωση και σεμνότητα, 

πορεύομαι χρόνους πολλούς προς τα Ιερά Κορυφής, 

ανάμεσα σε αγκάθια και κακοτράχαλους βράχους.

http://www.archaiologia.gr/blog/2013/02/11/to-%CE%B9%CE%B5%CF%81%CF%8C-%CE%BA%CE%BF%CF%81%CF%85%CF%86%CE%AE%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B2%CF%81%CF%8D%CF%83%CE%B9%CE%BD%CE%B1-%CE%BD%CE%BF%CF%84%CE%AF%CF%89%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%81/

 Στο βάθος πάντοτε το ίδιο φόντο 
με την εικόνα 
των αγιασμένων μας βουνών,
και εκείνο το πορφυρό χρώμα
που αντιγράφουμε στις ζωγραφιές των μουσείων
πινελιές από το χρώμα της γης,  
 τις αγαπημένες μουσικές, ακόμη ημιτελείς



και με  τον ήλιο να ανηφορίζει
 προς την καθημερινότητα του μόχθου.  

Ανηφορίζω, ακόμη, γονυκλινής κροκκοσυλέκτρια τοιχογραφιών

γονυπετής ή ιερουργός στη μινωική  Αγία Τριάδα

http://arachne.uni-koeln.de/browser/index.php?view[layout]=siegel_item&objektsiegel[item]=3&objektsiegel[thumb_item]=0

 προς τα Ασκληπιεία του κόσμου,

 θεραπευτήρια ψυχών και  βασανισμένων σωμάτων

http://www.cityofnafplio.com/wp-content/uploads/2014/10/Epidauros_1909.jpg]

http://www.cityofnafplio.com/wp-content/uploads/2014/10/Epidauros_1909.jpg]

αλλά και στις εκκλησιές μας, 
πλάι στο παλαιό νεκροταφείο
 τις δικές μας εκκλησίες,
 περιφρονημένες και πληγωμένες
 από τις επίσημες ηγεσίες

Eν μηνί Νοεμβρίω, εν μηνί Νοεμβρίω, 
τώρα που λείπουν πολύ οι μυρωδάτες αγκαλιές Σας

1524608_640047042733828_1746056217_n.jpg

Τώρα, που φαίνεται ότι πλησιάζω στο Ιερό Κορυφής 
με  συνοδοιπόρο την τρυφερή νοσταλγία
 για τα καλοκαίρια στους ξύλινους εξώστες της Αιγύπτου, 

εκεί όπου πρωτοθαυμάστηκε η αξιοπρέπεια  
της φωτεινής Της παρουσίας, 
 της ευφυίας και της απόλυτης καλωσύνης,
 που κατόρθωσε να λυγίσει την κακία 

κάνοντας περήφανους όσους Την γνώρισαν και Την αγάπησαν πολύ, 

Τη μεγάλη Μητέρα, Κυρά και Παναγιά 

θέλω να προσκυνήσω πρώτα 
 στην Ανατολή
του Πρωταρχικού Ιερού
του πρώτου και ίσως μοναδικού 
συλλογικού έργου της ανθρωπότητας
στο λόφο Göbekli 

σε καιρό πολέμου...
για να μπορέσω να συνεχίσω...

Ενα φράγκο τὸ ποτήρι

"Ξύπνησα με το μαρμάρινο τούτο κεφάλι στα χέρια 

που μού εξαντλεί τους αγκώνες και δεν ξέρω που να

τ΄ακουμπήσω. 

Κοιτάζω τα μάτια. 

Δὲν ἔχω ἄλλη δύναμη

τὰ χέρια μου χάνουνται καὶ μὲ πλησιάζουν
ἀκρωτηριασμένα".

Ποτέ μου δεν κοίταξα τόσο βαθιά τα μάτια, τόσο επίμονα.

Να καταλάβω, να μού μιλήσουν
για τις συμφορές του πολέμου,
τον μόχθο του γλύπτη, την κούραση εκείνων

που έφερναν το μάρμαρο από τα λατομεία,
τον πανάρχαιο κόπο των ανθρώπων,
που υφαρπάζουν σήμερα οι άχρηστοι,
ετερόφωτοι άνθρωποι,
αν πρέπει κιόλας ακόμη να αποκαλούνται έτσι

Τα χέρια μου κατεβαίνουν από ψηλά 
και πλησιάζουν προς την έρημη πόλη
Ταξιδεύουν σε νησιά του Αρχιπελάγους, 
ανήμπορα να αγκαλιάσουν τις νεκρές μάνες
με τα φασκιωμένα μωρά, που έρχονται από μακριά
γενημένα σε πολέμους και συμφορές ανείπωτες.

https://clioantiquities.wordpress.com/2015/01/03

/greek-antiquities-in-the-british-museum-london/

Αθήνα 425-400 π.Χ.

Επιτύμβιες μορφές, κρατούν κτερίσματα.
Η απόλυτη ερμηνεία των ταφικών εθίμων.
Ακατονόητη, όμως, για  όσους
δεν γνώρισαν τον πόνο του θανάτου
ή απλά δεν μπόρεσαν να αγαπήσουν 
τον άνθρωπο
Μάνες, μικρές Παναγιές, με βρέφη στην αγκαλιά,

Μάνες του μέγιστου πόνου και του βωβού πένθους,
που γιόρταζαν προχθές σε μακρινούς τάφους,
που δεν μπορείς να επισκεφθείς από την ξενιτιά.
Άλλες στην Αίγυπτο, άλλες στη Συρία,
άλλες σε περήφανα μακρινά βουνά.

http://www.namuseum.gr/object-month/2011/feb/feb11-gr.html

Πλαγγόνα από τάφο στην Τανάγρα (425-400 π.Χ.) 

Επιτύμβια στήλη στην Αθήνα (αρχές 4ου αι. π.Χ.)

Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Kάθε πρωί ξυπνώ με εξαντλημένους τους αγκώνες. 

Τα λόγια του πρόσφυγα και πολυταξιδεμένου ποιητή ,
 που βρέθηκε άνθρωπος 

τόσο ιδιότροπος και τόσο παράλογος που και τα βάζει ακόμη 

και μαζί του, 

που τα βάζει και με τους πεθαμένους και τους ζωντανούς, 

με όλους τους αθώους, 

με τα παιδιά και τους πρόσφυγες.
Η απληστία για εφήμερη σε τοπικά επίπεδα δόξα
και τη μέγιστη κακία που μπορεί να σκηνοθετήσει
 και να εκτοξεύσει άνθρωπος

φησὶ δὲ Διονύσιος ὁ στωικὸς ὡς μετὰ Χαιρώνειαν 
συλληφθεὶς ἀπήχθη πρὸς Φίλιππον·
καὶ ἐρωτηθεὶς τίς εἴη, ἀπεκρίνατο, 
“κατάσκοπος τῆς σῆς ἀπληστίας
Diogenes Laertius Biogr.,
Vitae philosophorum Book 6,43, στ. 8-10

Προσωπικά δεν έχω λόγια να ερμηνεύσω

 την απληστία και την κακία που συνάντησα σ΄αυτόν τον τόπο. 

Την σκοτεινιά των ανθρώπων, 

που κλωτσούν τους πρόσφυγες και δεν δίνουν ούτε νερό. 

Θυμήθηκα πάλι τον ποιητή από το αγαπημένο μου μυθιστόρημα:

"Ἄκουσα σήμερα ἀπὸ ἕναν πρόσφυγα τοῦτο: 

Βγῆκαν κυνηγημένοι σ' ἕνα ἑλληνικὸ νησί. 

Μαγαζιά, σπίτια, πόρτες, παράθυρα, ἔκλεισαν ὅλα μονομιᾶς. Α

ὐτὸς μὲ τὴν γυναίκα του μέσα στὸ κοπάδι. 

Τὸ μωρὸ ἕξι μέρες νὰ τραφεῖ· ἔκλαιγε, χαλνοῦσε τὸν κόσμο. 

Ἡ γυναίκα παρακαλοῦσε γιὰ νερό. Τέλος από ένα σπίτι της αποκρίθηκαν: 

"'Ενα φράγκο τὸ ποτήρι".

 Κι ὁ πατέρας συνεχίζει: 

'Τί νὰ κάνω, κύρ-Στράτη, 

ἔφτυσα μέσα στὸ στόμα τοῦ παιδιοῦ μου γιὰ νὰ τὸ ξεδιψάσω'.

Την απεικονίζω και  έγχρωμη εδώ, μιάς και τα λόγια περισσεύουν να την περιγράψεις αλλιώς 

και την αποτυπώνω με λόγια του Πλούταρχου,
 μήπως και παρηγορηθώ, που την ένιωσαν κι άλλοι από την αρχαιότητα,
αφού η συλλογική μνήμη φαίνεται ότι δεν διδάσκει
 ακόμη και αυτούς που θεωρούνται γραμματιζούμενοι
και εν γένει μορφωμένοι.

Ὅθεν ἡδέως ἂν πυθοίμην, πρὸς τί γέγονεν εὔχρη-
στος ἡ κακία τοῖς ὅλοις. 
οὐ γὰρ δὴ πρὸς τὰ οὐράνια καὶ θεῖα φήσει. 
γελοῖον γὰρ εἰ, μὴ γενομένης ἐν ἀνθρώποιςμηδ' οὔσης κακίας καὶ ἀπληστίας καὶ ψευδολογίας μηδ' ἀλλήλους
ἡμῶν ἀγόντων καὶ φερόντων καὶ συκοφαντούν-
των καὶ φονευόντων, οὐκ ἂν ἐβάδιζεν ὁ ἥλιος τὴν τεταγμέ-
νην πορείαν οὐδ' ἂν ὥραις ἐχρῆτο καὶ περιόδοις καιρῶν 
ὁ κόσμος οὐδ' ἡ γῆ τὴν μέσην χώραν ἔχουσα τοῦ παντὸς
 ἀρχὰς πνευμάτων ἐνεδίδου καὶ ὄμβρων. 
ἀπολείπεται τοί-νυν πρὸς ἡμᾶς καὶ τὰ ἡμέτερα τὴν κακίαν 
εὐχρήστως γεγονέναι· καὶ τοῦτ' ἴσως οἱ ἄνδρες λέγουσιν. 
ἆρ' οὖν ὑγιαίνομεν μᾶλλον κακοὶ ὄντες,
ἤ τι δὴ μᾶλλον εὐποροῦμεν τῶν ἀναγκαίων; 
πρὸς δὲ κάλλος ἡμῖν ἢ πρὸς ἰσχὺν εὔχρη-
στος ἡ κακία γέγονεν; οὔ φασιν
.[Plutarchus Biogr. Phil. De communibus notitiis adversus Stoicos, 1066.B.5- C.5].

Οι γυναίκες της Συρίας

Όχι, δεν περιμένουν πια στο παράθυρο οι Γυναίκες του  Αrslan Tash της Συρίας. 

Είναι καιρός τώρα που δεν στέκεται στο ανοικτό παράθυρο η μαυροφορεμένη Ρασμία, με ξεριζωμένη την καρδιά δεν περιμένει πια τα παιδιά της, που  

"κοιμήθηκαν" ματωμένα παίζοντας κρυφτό σ΄ένα δρομάκι της πόλης Χομς

Σκεπασμένα με καλύπτρες τα μαλλιά τους, πάει καιρός που μένουν άλουστα κι αχτένιστα εδώ στην προσφυγιά.  Περπάτησαν χιλιόμετρα σε αφιλόξενους τόπους και περνώντας την επικίνδυνη θάλασσα που δεν ενώνει τους ανθρώπους αλλά τους χωρίζει, έφθασαν στο αφιλόξενο νησί  όπου αγνοούν τους πολιτισμούς της Ανατολής και τους ανθρώπους.  Αλλόκοτοι οι κάτοικοι αυτού του τόπου,  χοντροκομμένοι, αδιάφοροι, αγνοούν πεισματικά την ιστορία τους, τους πολέμους, τους σεισμούς, την πείνα, τους ξεριζωμούς των παπούδων τους  και βλέπουν ακόμη και το δικό τους πολιτισμό  σαν ένα φτηνό σκηνικό  για τα μίζερα καλοκαίρια τους, εν μέσω καύσωνος.  

Η γιαγιά της μικρής Φάντια δεν θα της ξαναπεί τα παραμύθια. Την αποχαιρέτησε ένα βράδυ μέσα στην σκόνη του πολέμου, χωρίς δάκρυα. Η Αίν, η μονάκριβη κόρη της Χάλα, μικρή Παναγιά με το μωρό στην αγκαλιά, ονειρεύτηκε απόψε το σπίτι με το μοναχικό παράθυρο, γκρεμισμένο με τη μάνα της, θολή φιγούρα,  να την βλέπει να φεύγει για πάντα στη ξενητιά. 

Τα σπίτια που είχαν τους τα γκρέμισαν. Τα σχολεία που είχαν τους τα έκλεισαν.  Τέσσερα χρόνια έχει να πάει στο σχολείο ο ενδεκάχρονος Μουνίρ. Τυχερός, ωστόσο, έφθασε εδώ με τους γονείς του, σωστό αγρίμι από τις εικόνες του θανάτου που έζησε στην πόλη του, αναζητώντας νέα πατρίδα ειρηνική, με ψωμί, παιδεία και ελευθερία. Απόψε παίζει στο λιμάνι βόλους με τον δεκατριάχρονο Κεμάλ που έχασε τον πατέρα του στον πόλεμο. Χαμογελούν για πρώτη φορά,  για πρώτη φορά μετά από τέσσερα χρόνια, γιατί ονειρεύονται μια θάλασσα να φθάνει ως την σκάλα, ζουν με ό, τι   περίσσεψε από ένα σκάρτο ποιήμα.. γιατί το μόνο που ονειρεύονται είναι πώς φεύγουν για ταξίδια... πώς μπαίνουν μέσα σε παλιές φωτογραφίες...


صورة من سطح الثانوية باتجاه شارع البرازيل وساحة الأمويين ومسار نهر بردى ، ويبدو مكان فندق الفورسيزن الذي كان حديقة عامة، بما يسمح برؤية الثا


Aleppo, Syria, 1937. http://www.timesofisrael.com/our-man-in-beirut-the-remarkable-story-of-isaac-shushan/

Good night Munir... good night good women without windows... "Good night Kemal, this world will never change."

Καληνύχτα  

ليلة سعيدة

Η μνήμη που αντιστέκεται

Πάντοτε με απασχολούσε η συνέχεια και η ασυνέχεια στην κατοίκηση των τόπων, οι  μετακινήσεις και οι επιστροφές σε μέρη αγαπημένα, τα εύκολα ταξίδια με επιστροφή ή χωρίς,  με γερά σκαριά ή γρήγορες άμαξες. Με κατακυρίευαν και με συντρόφευαν η νοσταλγία, η συλλογική αλλά και η μοναχική μνήμη, οι ανθισμένοι στην πίσω τους μεριά περίβολοι που περισσότερο όριζαν τα σύνορα κατοικίας και τις πόλεις από την ύπαιθρο, ή χρησίμευαν ως αναλημματικοί τοίχοι και ανδηρωτές διαμορφώσεις στα Ασκληπιεία του κόσμου που δεν νοιάζονταν για τις Αγορές αλλά για την ευδαιμονία και τη θεραπεία, πρώτα των ψυχών και έπειτα των σωμάτων, τις Ακαδημίες και την αέναη αγωνία για γνώση. 

http://www.cityofnafplio.com/wp-content/uploads/2014/10/anaparastasi-asklipeiiou.jpg

Περίβολοι καλοχτισμένοι, καλόγουστοι, μάρτυρες και προστάτες της  ιδιαιτερότητας των πολιτισμών, του διαφορετικού, που χτίζονταν για τις ανάγκες ανθρώπων και συνανθρώπων, ως όροι καλωσύνης και ευδαιμονίας και όχι ως σύνορα του κακού και της δυστυχίας.  

http://www.greek-thesaurus.gr/Neolithic-civilization-Greece.html

Όρια του μέτρου ενάντια στην πλεονεξία και την ιδιοκτησία, τόσα όσα απαιτούνται για τη διαφορετικότητα και την ευτυχία του πολιτισμού, 

http://smuhlberger.blogspot.gr/2009/07/memories-of-catal-huyuk.htm

μακριά, πολύ μακριά από κάθε είδους ομοιομορφία των κατακτημένων από τους πολέμους, πάντοτε με τον ενθουσιασμό της προόδου που ξεχωρίζει από τη μονοτονία της καθημερινότητας, με ωραίες πύλες που ανοίγονταν σε κρεμαστούς κήπους της Βαβυλώνας.

http://users.uoa.gr/~nektar/history/tributes/wonders_of_the_world/ancient.htm

Έπειτα ήρθαν οι πολιορκίες, οι σκοτωμοί, χρόνια δίσεχτα που ανάγκαζαν τους ανθρώπους  να μεταναστεύουν σε καραβάνια στο άγνωστο, με την ελπίδα ότι θα είναι κι εκείνο ωραίο και φιλόξενο, 

http://10gym-patras.ach.sch.gr/prosfiges.htm

όπως ο τόπος τους, οι θάλασσές τους και τα βουνά τους, με την ανάμνηση των τοπόσημων  του δικού τους πολιτισμού και της συλλογικής τους μνήμης.  Tότε  ήταν που έγινε ανάγκη απαραίτητη η αλληλεγγύη, νόμος η αγάπη και κανόνας η προσμονή για άλλους καιρούς που ελπίζουμε να ξανάρθουν, χωρίς σύνορα, χωρίς αυστηρά οχυρωματικά έργα και χωρίς πολέμους.

Ο πολιτισμός δεν πρέπει και δεν μπορεί να χάσει τη μάχη με τον καπιταλισμό ούτε η πρόοδος με την αλλόγιστη μανία του κέρδους και την απληστία. 

 http://www.eirinika.gr/article/18447/asklipieio-tis-ko-pio-fimismeno-nosokomeio-toy-kosmoy-

anakalypse-germanos-15101902-ena

Τα Ασκληπιεία θα επεκτείνονται με νέα άνδηρα και πανύψηλα δέντρα που φθάνουν έως την απέραντη θάλασσα, έτοιμα να υποδεχθούν τις συλλογικότητες, γεφυρώνοντας τις  συνέχειες της μνήμης, με τις μουσικές φωνές χαρούμενων παιδιών που παίζουν τα απογεύματα  κρυφτό με τον αέναο χρόνο και την αθάνατη μνήμη.

ΤΡΥΦΕΡΗ ΑΠΟΥΣΙΑ

Κι έπειτα είναι εκείνη η τρυφερή απουσία του σώματος, 

στο κενό που απομένει στο εσωτερικό της ορθής γωνίας, που σχηματίζουν τα κτερίσματα, για να χωρέσει το κορμί

και η συνεχής ερώτηση για την υλικότητά του, που χάνεται,
που δεν θέλεις να το αγγίξεις, όσο παγώνει
και γίνεται γλυπτό 

από μάρμαρο, που ταξιδεύει από την Ανατολή στη Δύση ή
από τα Μικρασιατικά παράλια στην Αττική γη 

ή  από πηλό του Ain Ghazal της Ιορδανίας, για πάντα,

in situ, με ενδείξεις προέλευσης

  http://classics.unc.edu/academics/courses-2/clar-241-the-archaeology-of-the-ancient-near-east/image-index/neolithic-period-images/

ή στην Ιεριχώ, όπου, σε κάποιες μακρινές στιγμές απόγνωσης, κρατήθηκε η μορφή του αγαπημένου με κονίαμα 

http://condor.depaul.edu/sbucking/extra/jersksitu.jpg

Τις πρώτες ημέρες είναι εκείνη η παγωνιά και η μυρωδιά του χώματος

στον παγωμένο περίγυρο του κοιμητηρίου, η συντροφιά των σιωπηλών οστέινων ή πήλινων γειτόνων,

 άγνωστοι μεταξύ αγνώστων, 

 που μπορεί ακόμη και

να ερωτευόντουσαν, αν ήταν ζωντανοί. 

Κι έπειτα οι σκέψεις, οι νηστείες, οι προσευχές,  τα  μνημόσυνα, το σιτάρι, τα θυμιατήρια,

τα τρισάγια υποχρεωτικά-υποκριτικά, το φιλοδώρημα στον ιερέα, τα ψιλά, τα λουλούδια. 

στις νεκροπόλεις της Λυκίας, του  Karataş Semayük ή της Αλεξάνδρειας. 

Και στο τέλος η  προσδοκία να τους ονειρευτείς, να ξεχαστείς στο όνειρο, να τους αγγίξεις και πάλι.

ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ

Οι οξείες γωνίες του Φλεβάρη

τρυπούν τα πλευρά μου,

λόγχες οξειδωμένες

το καταχείμωνο,

και οι άκρες της θάλασσας των ματιών σου,

το πρώτο ψυχοσάββατο του χρόνου

άρχισαν να έχουν τις ρυτίδες της ηλικίας

που θα είχες σήμερα

αν ερχόσουν στο νησί

με το αλφάδι, το νήμα της στάθμης

την τσακισμένη μετροταινία,

και  τον χειροποίητο χάλκινο διαβήτη,

να αποτυπώσουμε την κάτοψη τούτης της νύχτας

με τις αστροφεγγιές και τα κυκλάμινα.

Οι αιχμηρές γωνίες του χειμώνα

προεξέχουν απόψε απ΄το λευκό

σεντόνι και κρυώνω.

Δεν πρόλαβα να μαζέψω λεβάντα,

ούτε ρίγανη φέτος, μόνον εκείνες τις μικρές

ροζ μαργαριτούλες

που προσπαθούσαν να ντύσουν

το γυμνό σώμα των βουνών.