Εμνήσθην ημερών αρχαίων: Αστυπάλαια

Αλωνάκια, δρόμοι, πλατείες, αυλές, κάστρα

Το αλωνάκι.  Από τη μια μεριά λαξευμένο στον βράχο και από την άλλη, εκεί που χαμηλώνει, ο βράχος κτιστό, ελλιπές. Προφανής η αλλαγή χρήσης μέσα στον χρόνο, στον ίδιο τόπο, λες και συνεννοήθηκαν οι παλιοί με τους τωρινούς για να ενωθεί ο μόχθος των ανθρώπων, να μην πάει τίποτα χαμένο από τους αγώνες τους για την επιβίωση, για το καθημερνό ψωμί.  

Έτσι, για να μοιράζονται δίκαια και η γη και οι καρποί της. 

Έτσι, γιατί η γη δεν είναι ιδιοκτησία κανενός και οι γαιοκτήμονες, οι πλούσιοι, οι τοκογλύφοι όλοι οι ματαιόδοξοι, όλοι τους είναι περαστικοί διαβάτες  και από τους τόπους και από την ιστορία. 

Και όταν ο ποιητής αναφωνούσε στο σχεδίασμά του για τους τότε ελεύθερους πολιορκημένους: 

Τα μάτια μου δεν είδαν τόπον ενδοξότερο από ετούτο το αλωνάκι

μπορεί, συμβολικά να εννοούσε ακόμη και αυτό, μέσα στο γενικότερο πολεμικό και εχθρικό κλίμα των ημερών... 

Έπειτα είναι και οι αυλές με δάπεδα που μιμούνται πλακόστρωτο από ακανόνιστες ορθογώνιες πλάκες,  

τα δρομάκια που στριμώχνονται σε μια οξεία γωνία πριν από τον γκρεμό ή το χάος

και τα εκκλησάκια να αιωρούνται επάνω από τη θάλασσα,στριμωγμένα από ανάγκη ή από τον προαιώνιο φόβο του κενού. 

 Στο βάθος, κρέμεται από τον ουρανό ο πύργος του κάστρου 

και παρακάτω επιβιώνουν στις γειτονιές σπίτια με ελάχιστη κάλυψη, στην ανθρώπινη κλίμακα που χάνεται. 

Όμως, το ψηφιδωτό δάπεδο επιμένει σχεδόν άφθαρτο στον χρόνο και συνεχίζει την χρήση του στο χώρο:  Mοναδικό παράδειγμα διατήρησης μνημείου  και σεβασμού του αρχαίου μόχθου και της τέχνης, ευτυχώς, χωρίς τις υποδείξεις των αρμοδίων Αρχών...

Επιτύμβιον

Ταξίδεψες σε τρεις ηπείρους

μέσα σε μια στιγμή

του άπειρου χρόνου

και η εικόνα σου αποτυπώθηκε

στα εικονίσματα των σπιτιών που έμεινες. 

Πάντοτε αρχόντισσα και κυρά

στην έρημο, στη θάλασσα και στα βουνά,

στον ήλιο και στο σκοτάδι,

αρχόντισσα,

χωρίς υπηρέτες και καμώματα

χωρίς υπεκφυγές και ψέμματα

η πρώτη διδάξασα

την αξιοπρέπεια,

το ήθος,

την καλωσύνη,

την εργατικότητα,

την ταπεινοφροσύνη,

την εκ φύσεως ευφυΐα,

την απλότητα,

και την αγάπη.

 Με το μωρό στην αγκαλιά.

Πάντοτε μ΄ένα μωρό στην αγκαλιά.

Όμορφα μωρά να σε κοιτούν στα μάτια

και να φωτίζονται,

να γίνονται αστέρια της οικουμένης

ελπίδα και απαντοχή μας

σαν μικροί Χριστοί

και εσύ η Παναγιά τους

που ακόμη και Εκεί

βιώνεις  τον μέγιστο των πόνων

των άλλων αποχωρισμών

από τις άλλες αγάπες  

που ξέμειναν

στην άλλη όχθη.

Η κάτοψη του καλοκαιριού

Η κάτοψη του καλοκαιριού σε κίτρινο φόντο:

Άλλοτε με αλώνια και ανοικτές πόρτες, με χαμογελαστές Μαριάνθες και Κανέλλες να σε καλωσορίζουν στο χωριό

και άλλοτε με γυναίκες που μαζεύουν τις θημωνιές

                             rizospastis.gr 350 × 330 - Ηπειρώτισσες στις θημωνιές (φωτογραφία NELLY'S), 

ή με σεμνές μορφές  που κρατούν ευλογημένα στάχυα και  σε κοιτούν από τα βάθη του χρόνου με προσμονή συνώνυμη με την αιωνιότητα. 

Οκτώβρης, μήνας πένθιμος και ηρωικός που  γράφει και πάλι, για τρίτη συνεχή χρονιά, το άσμα του παληκαριού που προχωρούσε μπροστά με τη σημαία της λευτεριάς και της καλωσύνης θυμίζοντας  τα καλοκαίρια που περνούν με ανασηκωμένα ακόμη τα μανίκια από μια ζέστη όψιμη.

Οκτώβρης. Πόσοι τέτοιοι μήνες πέρασαν και χάθηκαν στον χρόνο με τη νωπή ακόμη μυρωδιά των σχολικών βιβλίων.  Στα τετράδια, ακόμη ατσαλάκωτα, ανοίγεται αισιόδοξο το ταξίδι της σχολικής χρονιάς μέχρι το άλλο καλοκαίρι και για κάποιους μέχρι το άγνωστο, πριν τον ξεριζωμό.

http://www.youtube.com/watch?v=vXIygjH3ru4&feature=related

Όμως, ξέρω καλά ότι  ακόμη ρίχνεις κλεφτές ματιές στις τελευταίες σελίδες του αναγνωστικού για να δεις εικόνες από το επόμενο καλοκαίρι που θα έλθει, εκεί κάπου κοντά στο τέλος του βιβλίου, άλλοτε με μία μπλε ολόγιομη σελήνη, τη δεύτερη του Αυγούστου,

και άλλοτε με  το πέτρινο σπίτι στη θάλασσα.

Μην λυπηθείς για τα κλειστά του παράθυρα.   Στο λέω προκαταβολικά, δεν  είναι από εγκατάλειψη αλλά  για να μην φύγουν από μέσα τους οι μνήμες των ανθρώπων.  Ο  χρόνος ο πανδαμάτωρ, σε πείσμα των καιρών, δεν θα αφήσει να αφανιστούν ούτε οι μνήμες, ούτε οι άνθρωποι.  Θα δεις, θα τα ξανακατοικήσουμε τα ερειπωμένα σπίτια. Δεν θα μας τα πάρουν και το σπουδαιότερο δεν θα μας τα γκρεμίσουν εκείνοι οι ελάσσονες με τις μωβ γραβάτες.

 ... και στα αλώνια θα ξαναστήσουμε τον στέντζιρο, το χοντρό κυλινδρικό ξύλο στη μέση του, για το μεγάλο πανηγύρι. Θα δεις...

Σχεδίασμα αγιάσματος ή η σκόνη του χρόνου: Όταν ο Νικόλας συνάντησε τον Πανάγο

Λένε ότι ο παππούς ο Νικόλας, από το Ληξούρι, που, μετά από πολλά ταξίδια, έφτασε  στην Αίγυπτο, για να εργαστεί σαν σχεδιαστής στη διώρυγα, είχε πάντοτε την επιθυμία να ανέβει στα περήφανα Αρκαδικά βουνά για να γνωρίσει τον Πανάγο, τον Δίκαιο.

Για τον Πανάγο είχε ακούσει να κουβεντιάζουν κάποιοι Κεφαλλονίτες ναυτικοί, φίλοι του, πριν από τον μεγάλο ξενιτεμό, πως είχε μίαν τόλμη απίστευτη και πως έφτασε στην Αμερική μόνον και μόνον από το πείσμα του  και τη μεγάλη λαχτάρα να ταξιδέψει στις μεγάλες θάλασσες, πέρα από τα βουνά.

http://www.google.gr/webhp?sourceid=chrome-instant&ix=seb&ie=UTF-8&ion=1#hl=el&sa=X&ei=v4lPT_PgM6yM4gSJ76SuDQ&ved=

Τού έλεγαν ακόμη ότι, ενώ εκείνος ο Πανάγος των ψηλών βουνών είχε μίαν απίστευτη γλυκύτητα και τρυφερότητα, που μάλιστα την παρομοίαζαν με τη δική του την  παροιμιώδη, ήταν παράλληλα και

απίστευτα σκληρός και αυστηρός, αλλά προπάντων δίκαιος. Την τελευταία αυτήν ιδιότητα, την είδα να αναγράφεται με υπέροχα καλλιγραφικά γράμματα σε φακέλους των κάρτ ποστάλ της δεκαετίας του 1960 που τού έστελνε ένα από τα μικρότερα παιδιά του Νικόλα, ο Παναγής, που η καλή τύχη είχε φροντίσει να παντρευτεί στην Αίγυπτο ένα από τα πανέμορφα και σοφά κορίτσια του Πανάγου, χωρίς βεβαίως να είχε ποτέ καμία ιδέα για τη συνάντηση του πατέρα του με τον Πανάγο. 

Εγώ, όμως θυμάμαι, από ένα παραμύθι της γιαγιάς - ξέρετε, από εκείνα τα παραμύθια που τα σκαρφίζονται οι καλές γιαγιάδες από την ίδια τους τη ζωή  - ότι σε ένα από τα ταξίδια τους είχαν τελικά ανταμώσει, κάτι που δεν θυμόταν κανείς, μα κανείς άλλος παρά μόνον εγώ, σαν ένα όνειρο.   Ήταν, έλεγε, σε ένα μικρό ταξίδι από το  Πόρτο έως τον Πειραιά. 

Κωνσταντίνος Βολανάκης . Το λιμάνι του Πειραιά

Ο Νικόλας είχε πονέσει το πατρικό του στο Ληξούρι, και ο Πανάγος επέστρεφε από μίαν ακόμη αποτυχημένη προσπάθεια να φτάσει στην Αμερική, που αυτήν τη φορά είχε φτάσει μέχρι το Σουέζ.  Ναυτικός ο ένας, μαθημένος από φουρτούνες, βουνίσιος ο άλλος, αλλά αν τον έβλεπες, τον έκοβες και για θαλασσοπόρο. Ατένιζαν την αγριεμένη θάλασσα  και συλλογίζονταν τα βάσανα και τους καϋμούς της πατρίδας, που ήταν περισσότερα από της ξενητιάς.

Ο Πανάγος, οπωσδήποτε πιο θαραλλέος από τον Νικόλα, τον πλησίασε και άρχισαν να κουβεντιάζουν ακουμπισμένοι στην κουπαστή ενός καραβιού που ταξίδευε στον χρόνο, τους καιρούς εκείνους της θυσίας και των τίμιων αγώνων. Έλεγαν για τα παιδιά τους, για την αγάπη που είχαν από μικρά στα γράμματα και στις τέχνες, για την τάξη και την καθαριότητα που είχαν στο σπίτι τους και τον πόνο για τους ξενιτεμούς και τους ξεριζωμούς που τους ανάγκασαν να αφήνουν πίσω τους αγαπημένους τους. Θυμάμαι πως έβλεπε ο ένας τον άλλο στα μάτια και πως μονολογούσαν για την σκόνη του χρόνου, τους θανάτους, τις γλυκιές αναμνήσεις, με τόση αγάπη και νοσταλγία που νομίζω ότι τους βλέπω ακόμη, εκεί στην κουπαστή να δακρύζουν, ο πρώτος, με τα πάντοτε χαμογελαστά του αλλά μελαγχολικά μάτια, μοναχική φιγούρα στο χώρο και τον χρόνο και ο άλλος με το αυστηρό αλλά δίκαιο βλέμμα του, απέραντα γαλάζιο σαν τη θάλασσα που έβλεπε και δεν χόρταινε στο βάθος του ορίζοντα.

ἔπεα πτερόεντα

Κινδυνεύει να φύγει και ο πικρός Απρίλης και να χαθεί στο σκοτεινό δωμάτιο των χαμένων αναμνήσεων, χωρίς ανάρτηση. 

 Μπορεί ακόμη και να χαθεί  το ιστολόγιο στο χάος του διαδικτύου, μιας και δεν πρόκειται για χειρόγραφο,  και μετά ..., άντε να βρείς τα έπεα τα πτερόεντα, ανάμεσα σε παπαρούνες 

ή άλλα "άνθη της πέτρας" ακριτικών ξεχασμένων νησιών του αρχιπελάγους,

 κρυμμένα σε ανθισμένες φυλλωσιές με χρώματα παλιάς τοιχογραφίας

 ή εγκλωβισμένα στον χτιστό περίβολο με την σφαλισμένη ξύλινη πόρτα που δηλώνει απερίφραστα τον ιδιωτικό μυστικό χώρο μιας οικιακής ομάδας που έφυγε για τη ξενιτιά, χωρίς χελιδονάκια.  

                                         http://www.youtube.com/watch?v=-CENLzaCu78

Ο λόγος και πάλι για την Άνοιξη που χάνεται, και αυτήν τη φορά, χωρίς υποσχέσεις για το αύριο που μένει μετέωρο στο μπαλκονάκι και ατενίζει προσμένοντας

μικρά πλεούμενα να έλθουν από το βάθος των ορίζοντων με άγνωστους προορισμούς του καλοκαιριού. 

Εμείς, όμως θα ξαναμπαρκάρουμε "με τα σπασμένα μας κουπιά", θα φτάσουμε στα κλειστά σπίτια και το καλοκαιράκι θα ανοίξουμε τα παραθυρόφυλλα των σκοτεινών δωματίων μαζί με τους ξενιτεμένους και τους μετανάστες. 

Όχι, δεν θα φύγει πικραμένος τούτος ο Απρίλης...

ΝΕΟΙ ΗΓΕΜΟΝΙΣΚΟΙ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΥΡΙΟ

                                     ὁ δὲ τελευταῖος[1] ἐπέπεσε μὲν ἔαρος
ἀρχομένου, καταρραγέντων ἐξαίφνης μεγάλων ὄμβρων
καὶ χαλάζης ἀπίστου τὸ μέγεθος· μνααῖαι γὰρ ἔπιπτον,
ἔστι δ' ὅτε καὶ μείζους, ὥστε πολλὰς μὲν τῶν οἰκιῶν
συμπίπτειν διὰ τὸ βάρος, οὐκ ὀλίγους δὲ καὶ τῶν ἀν-
θρώπων ἀπόλλυσθαι

Diod. Siculus, 19.45.2.2-6-3.1.

Στο μικρό, πικρό και σκοτεινό σήμερα, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί στο γενικότερο πνεύμα της επιθετικότητας του μεγάλου κεφαλαίου,  με άμεσα θύματα τους εργαζόμενους και κάθε έννοια δημοσίου αγαθού,  είναι γεγονός ότι το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα εγγίζει την θριαμβευτική του νίκη.   

Θριαμβευτική και πύρρεια, αλλά προς το παρόν κραταιοτάτη και ευαγγελιζόμενη το μεγάλο αύριο,  καθώς ο στερεοφωνικός βόμβος των νικητηρίων τους, από τα προηγμένα και ευρωπαϊκών προδιαγραφών ΜΜΕ, σκεπάζει τους ήχους της πόλης και  πνίγει ιδίως εκείνα τα  ενοχλητικά γέλια των παιδιών που τολμούν να παίζουν ακόμη στους δρόμους και τις πλατείες ή τα όνειρα των φοιτητών στα μελαγχολικά τοπία της ούτως ή άλλως υπό διωγμόν δημόσιας ανώτατης παιδείας. 

Με τα νικητήρια να ψάλλονται, με μεγάφωνα ευρωπαϊκών προδιαγραφών, εις ώτα ακουόντων και μη ακουόντων, ίσως και να έχουν ήδη πείσει με τα περί σωτηρίας του κόσμου από τους ασώτους εργαζόμενους, επιτρέποντας επιτέλους στο λαό τους ήσυχο ύπνο και  την επερχόμενη εν τη σωτηρία τους καλοπέραση, αφού εφυλακίσθησαν επιτέλους όλοι εκείνοι οι επικίνδυνοι ταραξίες ειρηνοποιοί, διαδηλωτές, ακτιβιστές  και όλα τα εις –τες , εκτός από τους συνδικαλιστές, που με τα πολλά ετάχθησαν επιτέλους με το μέρος των σωτήρων για το καλό των τόπων και την αποφυγή της επιστροφής εις την επάρατον μνᾶν.  

 

http://www.theinsider.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=17182:ti-yponoei-o-roympini-me-to-tweet-gia-tin-arxaia-draxmi&catid=46:economy&Itemid=82 

Στις εναπομείνασες, κατ΄οικονομίαν, δημόσιες υπηρεσίες, μετά και τις τελευταίες συγχωνεύσεις και αδελφοποιήσεις, απεκαταστάθη επιτέλους η τάξη, με την παρουσία νεαρών προϊσταμένων, γιάπηδων κατά προτίμηση, με απαραίτητο προσόν την παντελή έλλειψη της ούτως ή άλλως επικίνδυνης εμπειρίας  αλλά εξειδικευμένων στην ευρωπαϊκήν ευγένεια  και τις γαλλικές κολακείες, ιδίως δε στην ταχύτατη εξυπηρέτηση κάθε είδους  συμφέρουσας επενδυτικής πράξης σε ποικίλους τομείς της  νεοφεουδαρχικής περιφέρειας. 

 Η  με αυστηρότατα κριτήρια επιλογή των νέων αυτών προϊσταμένων, ύστερα από ειδικές εφ΄όλης της ύλης εξετάσεις στο δυσκολότατο μάθημα  του αρμοδίου Υπουργείου της Παιδείας και της Δια Βίου Μάθησης: Eξόντωση εμπείρου προσωπικού κάποιας ηλικίας ή και νεώτερων με ενθουσιασμό, εκπαιδευθέντων δια εντίμου βίου και μόχθου είναι βέβαιο ότι θα συμβάλει με γρήγορους ρυθμούς στην περαιτέρω μείωση, συγχώνευση και σύγχυση των δημοσίων υπηρεσιών με άμεσο στόχο  την ταχύτατη και με τη συμφερότερη τιμή εξαγορά και αξιοποίησή τους από τους εκσυγχρονιστές της κάθε είδους ιδιωτικής πρωτοβουλίας. 

Έτσι θα είναι επίσης βέβαιο  ότι η σωτηρία της χώρας θα έχει σύντομα ένα μεγάλο αύριο, χωρίς δημόσια παιδεία, χωρίς δημόσια υγιεία, χωρίς το επαίσχυντο εκείνο κράτος πρόνοιας, χωρίς δάση και μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς 

και  με πολλές μεγάλες - ιδιωτικού οπωσδήποτε συμφέροντος -  εξορίες σε τόπους που δεν πληρούν ακόμη τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη και την αξιοποίησή τους από σοβαρούς επενδυτές, απαραιτήτως χωρίς πλέον τις ενοχλητικές αρχαιότητες...

Εκεί, όμως, οι απολυμένοι και επιτέλους δια βίου άνεργοι θα μπορούν να προσφέρουν την πολύτιμη εμπειρία ως εθελοντική, όπως θα ορίζει το νέο Σύνταγμα, εργασία παντός είδους (από λατόμευση σκληρών βράχων, διάνοιξη ορυχείων, κατασκευή βιολογικού σάπωνος νεογερμανικών εταιρειών και διάφορα  άλλα που θα μπορούν ακόμη και οι ίδιοι να προτείνουν κατά τα πρότυπα άλλων εποχών που ενδεχομένως θα γνωρίζουν από τη διεθνή βιβλιογραφία),  με αντάλλαγμα το σχεδόν καθημερινό συσσίτιο και ένα οικονομικό χώρο για ύπνο, όποτε αυτό κρίνεται απολύτως απαραίτητο.

 http://www.youtube.com/watch?v=bwOvEVwWD7E

Καλή Άνοιξη!

---

[1] κατακλυσμός

Τα θεμέλια μου στα βουνά

Τις ημέρες εκείνες που η σιωπή απλωνόταν παντού,  ενοχικά και νωχελικά περιμένοντας να ακουστεί επιτέλους στο στρατόπεδο των Τρώων η ήττα των Αχαιών  από  την από μηχανής θεά,  

η μικρή Αρχόντω, πριν πάει στο σχολειό της, στάθηκε και πάλι στο παράθυρο με τα ποδαράκια της προς τα έξω, στο σύμπαν,  και άρχισε να απαγγέλλει 

 τους παρακάτω στίχους του ποιητή, ενώ είχε ήδη ξεκινήσει η ήσυχη διαδικασία της ανατολής του ήλιου 

Τα θεμέλιά μου στα βουνά

και τα βουνά σηκώνουν οι λαοί στον ώμο τους

και πάνω τους η μνήμη καίει 

άκαυτη βάτος

Μνήμη του λαού που σε λένε Πίνδο και σε λένε Άθω

Εσύ μόνη απ' την φτέρνα τον άνδρα γνωρίζεις

Εσύ μόνη απ' την κόψη της πέτρας μιλάς

Εσύ την όψη των αγίων οξύνεις

κι εσύ στου νερού των αιώνων την άκρη σύρεις

πασχαλιάν αναστάσιμη

Αγγίζεις το νου μου και πονεί το βρέφος της Άνοιξης

Τιμωρείς το χέρι μου και στα σκότη λευκαίνεται

Πάντα πάντα περνάς τη φωτιά για να φτάσεις τη λάμψη

Πάντα πάντα τη λάμψη περνάς

για να φτάσεις ψηλά τα βουνά τα χιονόδοξα

Όμως τι τα βουνά Ποιός και τι στα βουνά...

Kαι έπειτα πήρε τον δρόμο τον τραχύ και τον δύσβατο για το σχολειό της, με το κεφάλι ψηλά, μόνη, περήφανη και νικήτρια στα έρημα στρατόπεδα των Τρώων...